top of page

Για τους τυράννους ο λόγος


Είναι να απορεί κανείς για την τυφλότητα αυτών των ανθρώπων, oι οποίοι πιστεύουν ότι αυτοί μόνοι θα εξαιρεθούν από τη μοίρα των ομολόγων τους, από τους οποίους δεν έμεινε κανείς ατιμώρητος ως τώρα.

Και καλά για παλαιότερους χρόνους. Πιθανόν να αγνοούν την ιστορία. Μπορεί να είναι τόσο ανίδεοι από ιστορία. Από τους συγχρόνους τους δεν μπορούν να συνετιστούν; Το τέλος του Χίτλερ, του Σαντάμ Χουσείν, του Τσαουσέσκου, του Μιλόσεβιτς, των Ιωαννιδο-Παπαδόπουλων, του Μουμπάρακ, του Καντάφι τελευταία, δεν τους διδάσκει;

Η παντοδυναμία τους είναι εκείνη που θολώνει το μυαλό τους, ώστε ενώ όλα προμηνούν τον επερχόμενο όλεθρο, δεν ακούν τα βήματα των Ερινύων που πλησιάζουν.

Σε τέτοιες ώρες καλό είναι να θυμούμαστε εκείνες τις αιώνιες

παρακαταθήκες που μας άφησαν οι μακρινοί μας πρόγονοι, που προστατεύουν τον άνθρωπο από την αισχυλική «ύβριν», η οποία όταν φουντώσει, φέρνει τη διανοητική τύφλωση, την «Άτην» δηλαδή, κατά την οποία ο ίδιος πιστεύει πως ενεργεί σωστά, ενώ οι γύρω του βλέπουμε σε τι βάραθρα κατρακυλά και πόσο μεγάλη είναι η επερχόμενη συμφορά.

Όποιος πορευόταν προς το ναό του Απόλλωνα στους Δελφούς, το πρώτο που διάβαζε για καλοσώρισμα ήταν το «Γνώθι σαυτόν» και το «Θνητά φρονέειν», που εσήμαιναν να έχεις ηθική επίγνωση των ορίων σου, να έχεις επίγνωση ότι είσαι θνητός και να μένεις στα όριά σου.

Και ένα τρίτο έλεγε «Καιρόν όρα» πρόσεχε την περίπτωση.

Αυτά τα διδάγματα αν υπήρχαν σε όλες τις στρατιωτικές και πολιτικές σχολές των κρατών, ίσως οι επίδοξοι αναρριχητές της εξουσίας να μη έφθαναν στην ώρα του Κροίσου.

Και ο μεν Κροίσος πρόλαβε την τελευταία στιγμή και είδε φως, το φως που εξέπεμπαν οι λόγοι του Σόλωνα. Ετούτοι εδώ όμως παρέμειναν τυφλοί «τά τε ώτα, τόν τε νούν, τά τʼ όμματα».

bottom of page