top of page
Φιλόζωος ή ζωόφιλος;

«Αρχή σοφίας ονομάτων επίσκεψις, κατά το αρχαίο λόγιο. Είχαν οι αρχαίοι μας πρόγονοι ανεπτυγμένο βαθμό ζωοφιλίας ή μήπως οι λέξεις ζωόφιλος και ζωοφιλία είναι σχετικά καινούριοι όροι, που δείχνουν στροφή της κοινωνίας προς τα ζώα που πριν δεν υπήρχε; Από το Λεξικό του Μπαμπινιώτη πληροφορούμαστε ότι οι όροι αυτοί είναι ελληνογενείς πλασμένοι από Γάλλους (zoomorphe, zoomorphisme, zoo-phile, zoophilie, zoophobie, κ.λπ.) και ήρθαν στην Ελλάδα μετά το 1889 (...).

 

Οι αρχαίοι δεν ήταν ζωόφιλοι; Στο Λεξικό των Liddell- Scott, το εγκυρότερο μέχρι σήμερα, όσο και στο Λεξικό αρχαίων του Σταματάκου οι λέξεις ζωόφιλος-ία ως λήμμα είναι ανύπαρκτες.

 

Για να μη αδικούμε όμως τους αρχαίους, κάπου υπήρχαν και αυτοί οι όροι αλλά σπάνιζαν και με άλλη μορφή. Με αντιστροφή της λέξης. Στο λήμμα φιλόζωος το Λεξικό των Lid.-Sc. παραθέτει ως συμπλήρωμα πάλι τη λέξη φιλόζωος-ία, αλλά με υπογεγραμμένη κάτω από το ω και αυτή η λέξη σημαίνει τον ζωόφιλο, διότι το ζώο<ζώιον είχε απαραίτητο αυτό το σημάδι είτε υπογεγραμμένο είτε παραγεγραμμένο. Η υπογεγραμμένη είναι βασική για την αρχαία προφορά. Φιλόζωος-ία (<φίλος+ζωή) όμως χωρίς υπογεγραμμένη έχει εντελώς άλλη σημασία, δηλώνει αυτόν που αγαπά υπερβολικά τη ζωούλα του, δηλαδή τον εαυτούλη του, οι Lid.- Sc. μεταφράζουν το λ. με έναν άλλο ελλ. όρο, φιλόψυχο-χία, ο δε Σταματάκος προχωρεί ένα βήμα παραπέρα και μεταφράζει φιλοτομαριστής, δειλός, άνανδρος. Τη σημασία αυτή τη διατήρησε η λέξη μέχρι σήμερα. Επομένως, μια και εμείς δεν διατηρούμε την υπογεγραμμένη, είναι προτιμότερο να κρατήσουμε το νεολογισμό ζωόφιλος-ία για αυτόν που αγαπά τα ζώα και το φιλόζωο-ία για το δειλό και τον άνανδρο. Θα το ακούσουν λοιπόν οι "φιλόζωοι" και οι "φιλοζωικές" εταιρείες ή στη σύγχυση που έχουμε, θα προστεθεί και άλλη μία;

 

Τώρα, ως ποιο σημείο είμαστε ζωόφιλοι είναι άλλου παπά ευαγγέλιο».

bottom of page